Het gebruik van lijfstraffen is sinds 1854 verboden in Nederland. In Maleisië wordt dit toegepast op juridisch gebied, als straf. Het basis- en voortgezet onderwijs gebruikt de stokslagen als vorm van disciplineren. Sinds 2004 is er echter een kleine verandering gekomen: studenten mogen niet meer in het openbaar geslagen worden, schrijft de wet Education Regulations (School Discipline) voor. Alleen de schooldirecteur en geautoriseerde docenten mogen deze straf toepassen, op voorwaarde dat daarbij een collega als getuige optreedt.

"Stokslagen werken, waarom zouden we dat veranderen?"

“Waar ik werk gebruiken we stokslagen als strafmethode”, vertelt een 53-jarige docent van een Chinese basisschool uit Kuala Lumpur die liever anoniem blijft. “Als iemand meerdere keren z’n huiswerk niet heeft gedaan, te laat is gekomen of brutaal is, bijvoorbeeld.” De gebruikte stok is gemaakt van rotan en heeft een diameter van één centimeter en is ongeveer één meter lang. “We slaan er alleen mee op de handen en billen. En drie keer achter elkaar, dat is het wettelijke maximum.“ Niet alle scholen gebruiken deze methode nog. “Maar wij zijn een Chinese school”, benadrukt de docent, “dit is een onderdeel van de cultuur, de gebruikelijke manier om discipline bij te brengen. Andere scholen gebruiken misschien nablijven, corvee of extra huiswerk als straf, maar wij geloven niet in die methode. Stokslagen hebben altijd al gewerkt, dus waarom zouden we daar iets aan veranderen?”

Maleisië is net als Nederland een multicultureel land. De drie grootste bevolkingsgroepen die er wonen zijn de Maleiers, Chinezen en Indiërs. In Nederland staat etniciteit vrijwel los van de manier van opleiden. Dat is Maleisië niet zo. Ondanks dat de drie etniciteiten al jaren met elkaar in een land wonen, leven ze op veel vlakken gescheiden van elkaar. Ook op het gebied van onderwijs. In zowel het lager, middelbaar als hoger onderwijs kiezen veel Maleisiers ervoor om hun kinderen naar een school te sturen die aansluit bij hun etniciteit. “De directie, leraren en ouders van de scholen zitten qua cultuur, normen en waarden meer op een lijn met elkaar. Dat maakt het samenwerken makkelijker.” zegt de Chinese docent. “Ik denk dat de overheid wel de druk voelt van organisaties om deze manier van straffen af te schaffen, maar een groot deel van het land wil deze methode behouden. Dus wat kunnen ze doen? Bovendien, als de stokslagen op de juiste manier gebruikt worden, is het alleen maar een manier van aanmoedigen om het voortaan beter te doen.”

“Ha! En of ik ben geslagen op school!”, zegt de 28-jarige Muhamed met een grijns op z’n gezicht. Hij is vader van een vierjarig dochtertje dat sinds enkele maanden op school zit. “Ik was een echte kwajongen, zo een met een katapult. Ik moest de docenten altijd hebben en zij mij ook. Ik ben zeker meer dan honderd keer geslagen. Wat zeg ik? Waarschijnlijk wel honderd keer per jaar!” Muhamed kan er nu om lachen. De pijnlijke slagen van de stok heeft hij maar al te goed gevoeld, maar getraumatiseerd is hij er niet door. “Als kind trok ik me weinig aan van het slaan. De dag erna herhaalde ik mijn streken gewoon. Natuurlijk werd ik liever niet geslagen, het is geen pretje. Maar ik heb er fysiek en mentaal geen littekens aan overgehouden. Eigenlijk denk ik dat het me op de lange termijn geholpen heeft.”

Hij denkt dat het slaan hem op het rechte pad heeft gehouden.“Ik doe wel alsof het me niks gedaan heeft, maar waarschijnlijk heeft het wel bijgedragen aan wie ik nu ben. De stokslagen waren pijnlijk, maar het heeft wel zijn vruchten afgeworpen. Hoewel het steeds minder vaak gebruikt wordt als strafmethode, denk ik niet dat het afgeschaft moet worden. Het is niet leuk en dat hoort het ook niet te zijn, maar het is wel effectief.”

Andere houding
“Tegenwoordig is het wel een minder effectievere methode dan vroeger”, voegt Nuru toe. Nuru, een jonge vrouw van begin dertig, is als kind nooit geslagen, maar heeft het op school maar al te vaak zien gebeuren. “Wanneer je vroeger geslagen werd met de stok, dan wist iedereen dat dit gebeurde omdat jij iets fout had gedaan. Nu geeft iedereen de schuld aan de docent en niet aan het kind en wordt het soms gezien als onkunde van de leraar dat hij het kind niet onder controle kon houden en daardoor naar de stok greep.”

Om deze reden wordt de methode steeds minder vaak toegepast op scholen, vertelt de anonieme docent. Na veelvoudige confrontaties met ouders zijn veel scholen gestopt met het hanteren van deze van straffen. Met name op het platteland en in traditioneel Chinese scholen is de methode nog wel terug te vinden. In deze bevolkingsgroepen wordt nog sterk vastgehouden aan de oorspronkelijke tradities van de cultuur, waar lijfstraffen een onderdeel van uitmaken. “Het is steeds moeilijker om docent te zijn. Je hebt met zoveel verschillende partijen te maken. Je hanteert methodes zoals ze jou tijdens je studie zijn geleerd. Je probeert het beste te betekenen voor de kinderen. Daar zal altijd een vorm van disciplineren bij horen.”

De docent wordt wel eens beoordeeld door ouders, omdat zij er zeker van willen zijn dat hun kind op de juiste manier gestraft wordt. “Het is bij mij al een keer tot een confrontatie gekomen. Ik had een student gestraft met enkele stokslagen. De ouders van het meisje hebben geklaagd bij de directie van de school waar ik werk. De directie gaf mij gelukkig gelijk.” De stokslagen worden niet alleen gebruikt om te straffen. “Ik sla alleen om kinderen beter hun best te laten doen in de klas of om ze te straffen voor bepaalde taken die ze niet uitgevoerd hebben.” Ondanks de kritiek, staat de docent nog steeds achter de straf. “Het is een oude traditionele, maar effectieve methode. Als je eenmaal met een stok geslagen bent, zal je het niet meer doen. Ik merk echt dat kinderen hun werk serieuzer nemen zodat ze niet geslagen worden. Het is alleen maar in hun voordeel.”

Er is geen perfecte methode
Lily springt bijna uit haar stoel bij het horen van de mening van Muhamed en de Chinese docent. “Hij heeft geluk dat hij niet getraumatiseerd is!”, snauwt Lily. Fysiek heeft ze geen littekens overgehouden aan haar jeugd, maar mentaal wel. “Ik was best een uitbundig meisje toen ik op de basisschool zat, maar ik werd vaak geslagen.” Ze denkt dat dat komt doordat ze niet de slimste van de klas was. “Ik vond het verschrikkelijk, ik deed echt alles wat ik kon, maar het was nooit goed genoeg. Ook thuis was het geen pretje. Als mijn moeder zag dat ik geslagen was, dan sloeg ze me nog een keer. Ze stond altijd aan de kant van de docenten. Als ik kinderen krijg dan zal ik ze nooit op een school plaatsen waar ze slaan.” De straffen hebben Lily schuw gemaakt. “Stokslagen moeten worden afgeschaft. In Westerse landen gebruiken ze deze methode ook niet en het is niet zo dat ze het daar slechter doen dan hier, toch?”

Ondanks zijn mening verkeert Muhamed in een tweestrijd over deze methode van straffen. Hij wijst naar zijn dochtertje. “Kijk dan naar haar! Ik wil niet dat zij op school geslagen wordt. Daarom heb ik gekozen voor een school waar die methode niet gebruikt wordt. Het is een dilemma.” Hij vindt dat het een effectieve methode is, maar krijgt het niet over z’n hart om zijn eigen dochter door een ander te laten slaan. “Terwijl ik er in het algemeen niet op tegen ben als kinderen op deze wijze tot de orde geroepen worden. Ik denk dat het voor iedereen anders werkt en dat ieder wat anders wil. Het is lastig om een goede methode te vinden.” De jonge student Sean (21) sluit zich hierbij aan. “Kijk bijvoorbeeld naar Supernanny. De manier waarop zij kinderen corrigeert is ook een optie, maar er is gewoon geen perfecte methode. Het gebruiken van stokslagen is een traditie. Er is zeker ruimte om een nieuwe manier van straffen te introduceren, maar het zal altijd lastig blijven. Ieder individu reageert anders. Ik denk dat ouders de docent moeten vertellen welke straf het beste werkt bij hun kind.”

De anonieme docent is het niet met Sean eens: “Dat zal nooit werken. Je kan niet het ene kind wel slaan en het andere niet. De school maakt de beslissing en de ouders kiezen zelf of ze hun kinderen op die school plaatsen of niet.” Volgens de docent zijn de door haar geslagen leerlingen altijd op het rechte pad gebleven. “Daar doen we het voor. Om de studenten te leren wat autoriteit is, wat goed en slecht is en om ervoor te zorgen dat ze niet in de criminaliteit terecht komen. Ik vind het wel belangrijk dat de methode op de juiste manier wordt gebruikt. Je gebruikt het echt om discipline bij te brengen en niet om een kind te pesten of omdat je iemand niet aan kan in de klas. Dan maak je misbruik van de methode en gebruik je stokslagen uit onmacht.”