Op elke straathoek van de Maleisische wijk Brickfields is er wel een te vinden: een blindenmassagesalon. De wijk telt er maar liefst tweeëntwintig. Toevallig is dit niet. Midden in Brickfields is de ‘Malaysian Association for the Blind’ gevestigd. Dit is een centrum waar blinden worden begeleid, zodat ze uiteindelijk zelfstandig kunnen leven en werken. Een van de opleidingen die de organisatie aanbiedt is die voor masseur of masseuse.

Waar veel mensen een ideaalplaatje van luxe salons met een rustieke uitstraling in het hoofd hebben als ze denken aan een massagesalon, is niets minder waar in Brickfields. De meeste salons zijn gevestigd in oude panden of bovenwoningen. Bezoekers worden ontvangen door een receptioniste die kan zien, dit is om te voorkomen dat klanten weg gaan zonder te betalen. Vervolgens kan er plaatsgenomen worden in de massagekamer. Deze is ingericht met twee massagebanken. Er wordt gevraagd even te wachten. Na verloop van tijd komt de masseuse binnen. Met haar handen voor haar uitgestrekt, vindt ze op de tast de massagebank waar de klant plaatsneemt.

Masseurs en masseuses uit de vele blindenmassagesalons in Brickfields worden opgeleid bij de ‘Malaysian Association for the blind’. Deze associatie helpt blinden en slechtzienden om te gaan met hun handicap. Siti Aishah is bij de organisatie werkzaam als directrice van de afdeling opleidingen, ze vertelt: “Blinde mensen komen bij ons terecht via de ‘Social Welfare Department’ om te leren omgaan met hun visuele beperking.” De organisatie biedt sociale activiteiten aan en daarnaast leren zij blinden praktische zaken om zelfstandig kunnen wonen en leven. “Naast de cursus voor het echte masseren, leren ze op de opleiding ook sociale vaardigheden, oriëntatie skills en Engels omdat er veel toeristen komen”, aldus Aishah.

De blinden die een opleiding tot masseur volgen zijn tussen de achttien en veertig jaar. De meesten worden blind geboren maar tien procent van deze groep is op latere leeftijd blind geworden. Bij de massage en reflexologie opleidingen is de instructeur ook blind of slechtziend. Aishah vertelt dat er een aantal voordelen zitten aan een blinde of slechtziende instructeur: “Doordat de instructeur ook blind of slechtziend is, weet hij uit ervaring tegen welke moeilijkheden je als blinde tijdens het masseren kan oplopen. Uit eigen ervaring weet de instructeur bijvoorbeeld dat het aanvoelen van de sfeer erg belangrijk is als er een nieuwe klant komt. Vooral toeristen kunnen soms zenuwachtig zijn, dan is het taak als masseur diegene op het gemak te stellen.’’ Daarnaast kunnen de blinde instructeurs, volgens de directrice, praktische zaken beter uitleggen. “Het een voordeel dat studenten zich kunnen identificeren met de instructeur waardoor zij ook op moeilijkere momenten in de cursus gemotiveerd blijven. Als de instructeur het kan, kan ik het ook!”

Naar eigen zeggen is het de missie van de ‘Malaysian Association for the Blind’ om blinden meer onafhankelijk te maken door ze een opleiding te bieden. Aishah legt uit hoe deze visie is ontstaan: “Onze associatie is in 1951 opgericht door D.R. Bridges, hij was op dat moment werkzaam bij de Social Welfare department in Maleisië. Tijdens zijn dienst voor het Britse leger is hij zelf blind geworden. Door zijn eigen handicap kwam hij erachter dat de positie van de blinden in Maleisië verre van optimaal was.” Ze vervolgt: “Voor de oprichting van de associatie waren er nauwelijks mogelijkheden om braille te leren of zelfstandig te werken. Toen waren blinden eigenlijk volledig afhankelijk van familie die hen verzorgden.”

Bij zelfstandig leven hoort ook zelf geld verdienen, hiermee beginnen de blinden zodra zij de opleiding tot masseur hebben afgerond. Toch is niet al het geld dat de blinden omzetten met masseren om in eigen zak te steken. “Zestig procent van de omzet is voor de blinde masseur zelf, de andere veertig procent gaat naar de associatie. Hiervan wordt bijvoorbeeld de receptioniste, de huur van het pand en de opleiding gefinancierd”, aldus de directrice.

Er is voor de blinden de mogelijkheid om door te groeien in hun vak, dit is wel een hele investering. “Verschillende centra voor blinden, buiten Maleisië, bieden vervolgopleidingen aan. Tijdens deze vervolgopleidingen wordt dieper ingegaan op massagetechnieken en leren de studenten ook anatomie.” vertelt Aishah. “Helaas kunnen wij deze vervolgopleiding in Brickfields niet aanbieden omdat wij hier niet de juiste docenten voor in dienst hebben. De meeste studenten willen na de opleiding aan het werk als masseur in Brickfields. De studenten die wel een vervolgopleiding willen volgen zullen moeten afreizen naar Japan of China en dat is natuurlijk een hele investering voor de student zelf.”

Waarom mensen zouden kiezen voor een blindenmassage in plaats van voor een massage in een luxe spa weet Aishah goed te verkopen.” Doordat de masseurs en masseuses vaak al hun hele leven blind zijn moeten zij alles op de tast doen. Dit bevordert hun werk als masseur, zij voelen hierdoor beter en sneller aan waar de pijnpunten zitten die ze daarna met zorg los kunnen masseren.”

Ook vanuit de samenleving worden blinde massages geadviseerd. Josh, een student uit Kuala Lumpur die zijn hele leven al in Brickfields woont, legt uit: “Veel backpackers bezoeken Brickfields en kiezen voor een blinde massage. Ze gaan daarna ontspannen door met hun reis en hebben toch het gevoel wat bij gedragen te hebben voor de minderbedeelden in dit land.” Op de vraag of blinden ook daadwerkelijk beter masseren dan mensen die kunnen zien antwoord hij lachend: “Onderga zelf eens een blinde massage!”