Africlowns in Johannesburg 2023

Kinderen en volwassenen weer laten lachen: dat is het doel van de Africlowns. De Nederlandse Willem Hans Elbrecht, Peter Vrinds en Jans Koopmans vertrokken dit jaar voor de elfde keer naar Zuid-Afrika als de clowns Pluum, Puk en Bluf. Fotograaf Christi Sa maakte opnieuw een beeldverhaal van de vele voorstellingen die de Africlowns organiseerden in Johannesburg.    

De groep creërt jaarlijks een nieuwe basisvoorstelling. Toch benaderen ze iedere locatie op basis van de behoefte van het publiek. Zo wordt een groep mensen met een lichamelijke- of geestelijke handicap bezocht door een 'zachte' versie van Pluum, Pluk en Bluf. En een grote groep schoolkinderen krijgt een voorstelling te zien die vooral grote hilariteit opwekt. De fotoserie laat de ontstane emoties door de Africlowns zien. 

Beeld: Christi Sa

"Ik zag een van onze bewoners vandaag voor het eerst sinds een jaar lachen", vertelt marketing manager Gaahele Mokgoro na hun optreden in verzorgingstehuis Little Eden in Johannesburg. Ook kreeg Jans Koopmans (Bluf) een paar dagen na een optreden bij het aftercare programma van Push, in Soweto, te horen van projectmanager Cerry Lee dat een jong meisje "heel lang niet gelachen had". De drie zijn wel wat gewend aan enthousiaste reacties, maar deze constateringen maakten een diepe indruk. 

Door het covid-19 virus was het een tijd lang te moeilijk om naar Zuid-Afrika te komen, maar dit jaar is het ze toch gelukt. De clowns bezochten veel bekende plekken waar ze vrolijk werden begroet en waar mensen ze herkenden, alsof ze gisteren nog op de stoep stonden. Het was een feest der herkenning voor velen. 

"Happyness is a clownish condition"

Tijdens de voorbereidingen van de tour, las ik een boek over Johannesburg van schrijfster Barbara Adair. De zin "Happiness is a clownish condition" bleef tijdens het lezen al in mijn hoofd zitten. Bij het fotograferen van de Africlowns moest ik er vaak aan denken. Een lach is immers toch een reden om je gelukkig te voelen: of dit nu is omdat je zelf moet lachen of omdat je een ander ziet lachen. De hele week liep ik rond met het woord happiness in mijn hoofd. Hoe verschillend we ook zijn, een clown kan ons toch heel even laten lachen en ons vooral ook een stukje geluk doen voelen. 

Meer weten over de Africlowns? Vind meer informatie over hun eerdere voorstellingen en achtergrond hier. Het eerder gemaakte beeldverhaal kan je hier terugvinden.